Ndonjëherë mund të pyesni veten se cila është e vërteta pas thashethemeve masive për të famshmit dhe pse ne si individë kujdesemi kaq shumë për dramën e tyre në radhë të parë.
Thashethemet janë aq të përhapura sa Shoqata Psikologjike Amerikane ka përkufizimin e vet.
Sipas fjalorit të tyre, thashethemet përbëhen nga biseda personale ose komunikim informacioni që shpesh është i pabazuar dhe mund të jetë por jo domosdo skandaloz në përmbajtje ose keqdashës.
Thashethemet ndikojnë në kohezionin e grupit dhe gjithashtu kanë implikime të mëdha për transmetimin dhe përforcimin e normave kulturore.
“Ka disa njerëz që përpiqen t’i klasifikojnë thashethemet si diskutime negative ose kritike për njerëzit e tjerë, por në të vërtetë thashethemet janë thjesht shkëmbim i informacionit social me njëri-tjetrin,” thotë psikologu David Ludden për Everyday Health.
Në një studim të botuar në revistën Social and Psychological Personality Science, studiuesit vendosën të zbulojnë se për çfarë thashetheme njerëzit. Ata zbuluan se në një grup prej 467 pjesëmarrësish, rreth tre të katërtat e thashethemeve ishin neutrale dhe mjaft të mërzitshme, sesa pozitive apo negative.
“Ne jemi krijesa sociale dhe duhet të dimë se çfarë po ndodh në mjedisin social, kështu që thashethemet janë shumë të dobishme”, thotë Ludden.
Thashethemet mund t’ju ndihmojnë të pranoni me lehtësi marrëdhëniet shoqërore që ju vijnë.
“Ne nuk kemi pse të takojmë dikë drejtpërdrejt për të pasur një ide se si janë, sepse njerëzit e tjerë na tregojnë për takimet e tyre me të,” thotë Ludden.
Mund të jetë gjithashtu një mënyrë për të ndërtuar marrëdhënie.
“Shkëmbimi i thashethemeve mund t’i lidhë njerëzit në shoqëri,” thotë profesori i psikologjisë Stephen Benning.
Sipas tij, thashethemet janë veçanërisht tërheqëse për njerëzit që duan të lidhen me të tjerët.
“Shpërndarja e ‘thashethemeve të lëngshme’ (informacione që dëmtojnë ose denigrojnë personin për të cilin flitet) është gjithashtu një formë agresioni, sepse sulmon pozicionin shoqëror të njerëzve dhe pozicionin e tyre në shoqëri”, thotë Benning.
Njerëzit mund të përfshihen në këtë lloje thashethemesh për të rritur statusin e tyre social ose për t’u përfshirë në një rrjet social në të cilin nuk kanë qenë më parë.
“Shumë thashetheme të këqija bëhen në një përpjekje për ta bërë dikë të ndihet më mirë se personi për të cilin po flasin, dhe kjo nuk është një qasje e shëndetshme për të ndërtuar një ndjenjë të vetëvlerësimit,” thotë Ludden.
Një studim i publikuar në revistën Frontiers in Psychology e konfirmon të gjithë këtë.
Studiuesit identifikuan gjashtë motive të ndryshme për thashethemet, duke përfshirë mbledhjen dhe verifikimin e informacionit, ndërtimin e marrëdhënieve, mbrojtjen e vetvetes, kënaqësinë sociale dhe ndikimin negativ.
Ndërsa të flasësh keq për dikë ose të përpiqesh ta ulësh atë, ishte një motiv i qartë për disa njerëz në raste të caktuara, studimi zbuloi se në fakt ishte motivimi më i dobët që i çonte njerëzit drejt thashethemeve. Mbledhja dhe konfirmimi i informacionit për personin që përflitet ishte motivi më i zakonshëm i thashethemeve.
Psikoterapistja Britt Frank beson se është mjaft e thjeshtë të zbulosh nëse po merr pjesë në thashetheme të padëmshme apo të dëmshme.
Pyesni veten se si do të ndiheshit nëse personi me të cilin po flisni dëgjon bisedën tuaj. A do të ndiheshit rehat nëse të tjerët do të flisnin për ju në të njëjtën mënyrë? A do të kishte përfitime pozitive shkëmbimi i informacionit për ju dhe personin që ju dëgjon, si për shembull ndërtimi i ndjeshmërisë ose dhënia e disa njohurive të rëndësishme?
Nëse përgjigjja juaj është jo për njërën ose të dyja pyetjet, thashethemet janë ndoshta të një lloji negativ.
Pse na pëlqen të bëjmë thashetheme për të famshmit?
Duke bërë thashetheme për të famshmit, ne krijojmë marrëdhënie para-sociale ose marrëdhënie imagjinare me ta, thotë Ludden. Ju, për shembull, mund të ndiheni të afërt me një këngëtar ose sportist, suksesin e të cilit e keni ndjekur dhe festuar me ta.
Ashtu si vetë thashethemet, këto marrëdhënie mund të jenë të shëndetshme ose jo të shëndetshme, në varësi të rrethanave.
Ludden shpjegon se lidhjet para-sociale mund të plotësojnë boshllëqet në marrëdhëniet tona në botën reale dhe janë një mënyrë pa rrezik për t’u ndjerë të lidhur me të tjerët, pasi ne nuk mund të refuzohemi nga dikush që në fakt nuk është i lidhur me ne.
Por nëse ato marrëdhënie dominojnë jetën tuaj – për shembull, nëse jeni aq i interesuar në një personazh të famshëm ose një marrëdhënie me një personazh të famshëm sa nuk po ndërtoni marrëdhënie reale shoqërore me njerëzit përreth jush – atëherë kjo është një gjë e keqe.
Thashethemet për këta të famshëm mund të jenë një mënyrë pa rrezik për t’u ndjerë të lidhur, pasi informacioni që po ndani nuk përbën rrezik për ju ose një anëtar të rrethit tuaj shoqëror.
“Fokusimi në thashethemet e të famshmëve mund të jetë një mënyrë për të mpirë ndjenjat e pakënaqësisë, pakënaqësisë ose stresit. Duke bërë thashetheme për të famshmit, ne distancohemi nga problemet tona, kështu që në fakt pushojmë nga ndjenjat e vështira”, shton Frank.