Protestat masive ditore, bllokada të institucioneve, bllokada të të gjitha fakulteteve në mbarë vendin, që nga 1 nëntori, d.m.th., rënia e tendës në stacionin hekurudhor në Novi Sad, pastaj rrahja e studentëve dhe opozitës nga mercenarët e regjimit të Aleksandar Vuçiq, sondazhet e opinionit publik që rezultojnë të jenë publike tregojnë se presidentit të Serbisë nuk i bie rejtingu, ashtu siç nuk rritet edhe opozita.
Gazeta Danas nga Beogradi, media që mbështet opozitën ka marrë mendime të ndryshme për këtë fenomen të veçantë, i cili është i vështirë për t’u shpjeguar.
– Stabiliteti relativ në mbështetjen si të qeverisë ashtu edhe të opozitës, pavarësisht bllokadave dhe protestave, mund të shpjegohet empirikisht në dy mënyra dominuese. Së pari, bllokadat dhe protestat më shumë çojnë në homogjenizim në të dy blloqet sesa në ndryshime rrënjësore të besimeve dhe kalime nga një bllok në tjetrin. Kjo do të thotë se blloku i të pakënaqurve dhe ata që janë kritikë ndaj qeverisë janë edhe më të bindur në pikëpamjet e tyre dhe anasjelltas – tha për Danas, Bojan Klaçar, drejtor i Qendrës për Zgjedhje të Lira dhe Demokraci.
Një skenar i tillë, thotë më tej ai, do të thotë edhe më pak mirëkuptim dhe besim se tani, ndaj ndoshta si komunitet jemi në një nivel historikisht të ulët mosbesimi ndaj qeverisë dhe opozitës, si dhe përkrahësve të tyre.
“Mungon artikulimi politik”
– Një arsye tjetër është se bllokadat dhe protestat vërtet çuan në një homogjenizim të fortë të pjesëmarrësve, por jo në një artikulim politik që do të rezultonte në një opozitë të forcuar ose në një vlerësim më të lartë të tyre. Për të ndryshuar marrëdhëniet ndërmjet partive, është e nevojshme që përmbysjet shoqërore, përkatësisht protestat, të artikulohen politikisht dhe të regjistrohen në punën e organizatave politike. Në fund, arsye të rëndësishme për stabilitetin relativ të qeverisë janë dy tregues të tjerë nga hulumtimi, përkatësisht besimi tek presidenti, i cili simbolizon koalicionin qeverisës, dhe një përqindje relativisht e lartë e qytetarëve që besojnë se shteti po ecën në të djathtë. drejtim – kjo do të thotë se një perceptim i tillë zbeh motivimin për të marrë pjesë në protesta dhe indirekt inkurajon ndryshime – përfundon Bojan Klaçar.
Për shembull, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se ka bërë hulumtime se sa përkrahje ka nga qytetarët e Serbisë si president i Serbisë për momentin dhe ka deklaruar se është 63 për qind.
– Në dhjetor të vitit të kaluar rreth dy milionë votues votuan për qeverinë dhe 1.5 milionë për opozitën, kur mblidhen të gjitha partitë opozitare. Tani shtrohet pyetja nëse ka tejkalim të elektoratit, nga 1 nëntori e deri më sot. Është e qartë se qeveria po përpiqet të mbrojë dy milionë votues, përndryshe nuk do të kishte as arrestimin e Goran Vesiqit dhe as fillimin e procedurës… po të mos kishte vlerësuar qeveria se pritej të tregonin përgjegjësi. Prandaj, gjithçka që po bën qeveria është t’i mbajë ata votues në bllokun e qeverisë. Dalja e përditshme e Vuçiqit në media dhe mbështetja për të rinjtë u dedikohet prindërve, gjyshërve dhe të moshuarve. Ai dëshiron t’u përcjellë mesazhin se kujdeset për fëmijët dhe të rinjtë, ndaj mos e lini tani – tha për Danas-in Aleksandar Ivkoviç, studiues në Qendrën për Politikë Bashkëkohore.
Siç shton ai, rrëfimi për gjoja kërcënimin ndaj shtetit, shpallja e sulmit nga i ashtuquajturi faktor i jashtëm, synon edhe ruajtjen e organit votues, duke homogjenizuar ata që janë pranues të atyre mesazheve.
– Kur bëhet fjalë për elektoratin e opozitës, mund të thuhet se demonstruesit dhe studentët që janë çdo ditë në rrugë i përkasin atij një milion e gjysmë votuesish, pra sigurisht që nuk kanë votuar më parë për qeverinë. pasi nuk planifikojnë ta bëjnë këtë në zgjedhjet e ardhshme. Shohim që vlerësimet nuk po lëvizin shumë. Nga ana tjetër, nuk do të thotë domosdoshmërisht se ata nuk po lëvizin, vetëm bazuar në hulumtimet që kanë arritur në publik. Unë do të vë në dyshim besueshmërinë e disa studimeve, duke pasur parasysh se ato kishin shumë gabime. Le të themi sondazhi i Faktor plus, i cili doli para disa ditësh, para zgjedhjeve të 2022, ata kishin një anketë që i dha SNS-së 53 për qind, pra në fund fituan 43 – kujton Aleksandar Ivkoviq.
Por, thekson më tej, edhe nëse supozojmë se kanë të drejtë, dhe se vlerësimet janë pak a shumë të pandryshuara në raport me zgjedhjet e dhjetorit 2023, ajo që na mungon në atë hulumtim, thotë ai, është se sa votues të vendosur. ka në kampionin e tyre.
– Pra, kur ata bëjnë pyetjen për kë do të votonit në zgjedhjet e ardhshme dhe rendisin të gjitha partitë, sa të anketuar në të vërtetë zgjedhin një parti dhe sa mbeten të pavendosur. Nëse vetëm 50 për qind e të anketuarve zgjedhin njërën nga palët, dhe 50 për qind e tjera mbeten të pavendosur. Ne do të dinim se kemi të paktën 20 për qind të tjerë të njerëzve që do të zgjidhnin një opsion deri në zgjedhjet e ardhshme, gjë që do të ndryshonte ndjeshëm këto vlerësime nga hulumtimi – sipas bashkëbiseduesit tonë.
Sepse, shton ai, pjesëmarrja në Serbi është realisht rreth 70 për qind ose më shumë.
– Kur bëhet fjalë për elektoratin e opozitës, mund të thuhet se demonstruesit dhe studentët që janë çdo ditë në rrugë i përkasin atij një milion e gjysmë votuesish, pra sigurisht që nuk kanë votuar më parë për qeverinë. pasi nuk planifikojnë ta bëjnë këtë në zgjedhjet e ardhshme. Shohim që vlerësimet nuk po lëvizin shumë. Nga ana tjetër, nuk do të thotë domosdoshmërisht se ata nuk po lëvizin, vetëm bazuar në hulumtimet që kanë arritur në publik. Unë do të vë në dyshim besueshmërinë e disa studimeve, duke pasur parasysh se ato kishin shumë gabime. Le të themi sondazhi i Faktor plus, i cili doli para disa ditësh, para zgjedhjeve të 2022, ata kishin një anketë që i dha SNS-së 53 për qind, pra në fund fituan 43 – kujton Aleksandar Ivkoviq.
Por, thekson më tej, edhe nëse supozojmë se kanë të drejtë, dhe se vlerësimet janë pak a shumë të pandryshuara në raport me zgjedhjet e dhjetorit 2023, ajo që na mungon në atë hulumtim, thotë ai, është se sa votues të vendosur. ka në kampionin e tyre.
– Pra, kur ata bëjnë pyetjen për kë do të votonit në zgjedhjet e ardhshme dhe rendisin të gjitha partitë, sa të anketuar në të vërtetë zgjedhin një parti dhe sa mbeten të pavendosur. Nëse vetëm 50 për qind e të anketuarve zgjedhin njërën nga palët, dhe 50 për qind e tjera mbeten të pavendosur. Ne do të dinim se kemi të paktën 20 për qind të tjerë të njerëzve që do të zgjidhnin një opsion deri në zgjedhjet e ardhshme, gjë që do të ndryshonte ndjeshëm këto vlerësime nga hulumtimi – sipas bashkëbiseduesit tonë.
Sepse, shton ai, pjesëmarrja në Serbi është realisht rreth 70 për qind ose më shumë.
“Rating dhe bllokadë mediatike”
Sipas ish-kryeministrit të Vojvodinës dhe një profesori në Fakultetin Juridik në Novi Sad, e vetmja arsye që Vuçiq arrin të mbajë një vlerësim të konsiderueshëm është bllokada mediatike nën të cilën të paktën një e treta e qytetarëve serbë nuk kanë qasje në elektronikë falas. media dhe mos merrni informacion në internet.
– Nëse mediat e kontrolluara nga regjimi nuk do të formonin një lloj konsorciumi propaganda-mafioz, por do të ishin në thelb objektive dhe të lira – nuk do të kishte as mbështetje dyshifrore, për shkak të aferave dhe krimeve progresive thuajse të përditshme. Megjithatë, sipas disa teorive, një qeveri që vetëm pesë për qind e qytetarëve e anulojnë është e paqëndrueshme. 50 për qind e qytetarëve nuk duan ta vuajnë më regjimin e Vuçiqit me asnjë çmim. Qeveria që antagonizoi kaq shumë njerëz nuk mund të menaxhojë një sistem kaq kompleks siç është shteti – përfundon Bojan Pajtiq.