Statusi i gjatë “neutral” i Austrisë dikton shumë nga diplomacia dhe politikat e saj, duke përfshirë edhe kur bëhet fjalë për aleancat e saj ushtarake.
Deri më tani, shumë njerëz ka të ngjarë të jenë njohur me hartën që tregon se cilat vende evropiane janë anëtarë të Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO), një aleancë ushtarake ndërqeveritare me dy vende të Amerikës së Veriut dhe 29 vendeve evropiane – duke përfshirë Finlandën.
Në hartë, një zonë e madhe e bardhë (ndonjëherë gri) shfaqet pikërisht në mes të Evropës: Austria, Lihtenshtajni dhe Zvicra nuk janë pjesë e aleancës.
Mosanëtarësimi i Austrisë vjen nga neutraliteti i saj i gjatë, transmeton albinfo.at.
Në vitin 1955, kur trupat e fundit të huaja u larguan nga Austria, një dekadë pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, Parlamenti miratoi ligjin kushtetues për neutralitetin e Austrisë, duke e angazhuar vendin në status të përhershëm neutral.
Ligji çimentonte disa dispozita nga Traktati Shtetëror i Austrisë i nënshkruar nga qeveria dhe përfaqësuesit e forcave aleate, të cilat i hapën rrugë largimit të ushtrive të huaja nga vendi.
Traktati, nga ana tjetër, bazohej kryesisht në Memorandumin e Moskës të nënshkruar midis Austrisë dhe Bashkimit Sovjetik në vitin 1955. Moska kishte vendosur neutralitetin e përhershëm të Austrisë si kusht të marrëveshjes, shkruan thelocal.
Sipas Traktatit, Austria nuk mund të bashkohet me një aleancë ushtarake, të lejojë krijimin e bazave të huaja ushtarake brenda kufijve të saj ose të marrë pjesë në një luftë.
Me fjalë të tjera, si një vend neutral, Austrisë nuk i lejohet të anëtarësohet në NATO, e cila e përkufizon veten si një aleancë politike dhe ushtarake.
Megjithatë, vendi alpin është anëtar i organizatës së Partneritetit për Paqe (PfP) të NATO-s, duke nxitur bashkëpunimin dypalësh. Austria gjithashtu merr pjesë në Këshillin e Partneritetit Euro-Atlantik të NATO-s (EAPC), një forum për dialog dhe konsultim mbi çështjet politike dhe të lidhura me sigurinë në rajonin euro-atlantik.
Ushtria austriake gjithashtu merr pjesë në operacionet paqeruajtëse të Kombeve të Bashkuara dhe aktualisht ka dislokime në disa vende, duke përfshirë Kosovën (273 ushtarë), Libanin (182) dhe Bosnjë e Hercegovinën (174).
Neutral, por jo i heshtur
Pavarësisht neutralitetit të Austrisë, vendi ende shpreh opinione dhe sanksionon vendet e tjera. Me pushtimin rus të Ukrainës, Austria ka dërguar ndihmë humanitare, duke përfshirë pajisje mbrojtëse dhe karburant, për ukrainasit.
Si një anëtar i Bashkimit Evropian, vendi gjithashtu ka miratuar sanksione të ashpra kundër Rusisë dhe ka dënuar veprimin ushtarak rus në Kombet e Bashkuara.
Para një udhëtimi në Kiev me homologët e tij nga Sllovakia dhe Republika Çeke, Ministri i Jashtëm austriak, Alexander Schallenberg, tha: “Edhe nëse Austria është një shtet neutral nga pikëpamja ushtarake, ne nuk jemi neutralë kur bëhet fjalë për dhunën. Kur bëhet fjalë për integritetin territorial të një shteti sovran, ne kurrë nuk do të heshtim, por gjithmonë do ta mbrojmë atë me vendosmëri”.