Tragjedia i shkurtoi jetën. Para ndeshjeve të javës së 24-të, skuadrat e Premierligës bënë homazhe në kujtim të Christian Atsu dhe Newcastle, klubi kryesor në karrierën e ganezit.
Atsu është një nga 45,000 viktimat e tërmetit shkatërrues në Turqi dhe Siri. Trupi i mesfushorit të Hataysporit u gjet nën rrënoja në ditën e 12-të të kërkimit.
Disa prej jush e mbajnë mend nga ndeshjet e kombëtares së Ganës, disa nga Newcastle. Christian kishte një karrierë të ngarkuar, një jetë interesante dhe një familje të bukur.
Filloi në Akademinë e Feyenoord, u nis për në Evropë në moshën 17-vjeçare dhe e gjeti veten në Newcastle të Benitez 7 vjet më vonë.
Christian ka lindur në bregun juglindor të Ganës, qyteti i Ada Foa, ku lumi Volta takohet me Oqeanin Atlantik. Babai i tij e fitonte jetesën me peshkim dhe bujqësi, dhe prindërit e tij duhej të punonin shumë. Christian kishte 9 vëllezër dhe motra, duke përfshirë një motër binjake.
Futbolli e ndihmoi Atsu të shpëtonte nga varfëria. Gjithçka filloi me akademinë Ganeze të Feyenoord, të cilën klubi holandez e hapi pranë kryeqytetit Acra. Prej atje (me kalim nëpër një klub tjetër ganez), djaloshi 17-vjeçar shkoi në akademinë e Portos, ku filloi karrierën e tij.
Atsu ishte nën urdhrat e Andre Villas-Boas, por ai nuk arriti të fitonte një vend në skuadër dhe menjëherë, lojtari i ri u dërgua për te Rio Ave. Atje, anësori shënoi 6 gola në 31 ndeshje dhe një vit më vonë u rikthye te Porto, ku luajti 31 ndeshje në total.
Një tjetër ngjarje e rëndësishme për të ndodhi këtu: “Kam takuar gruan time në Portugali dhe ju mund të shihni se çfarë familje të bukur kemi.”
Futbollisti u martua me Marie Claire Rupio në vitin 2012, që nga ajo kohë ata kanë dy djem dhe një vajzë.
Pasi fitoi titullin me Porton, Atsu shkoi te Chelsea i Jose Mourinhos. Por në top klubin e Londrës, Christian nuk iu besua kurrë një ndeshje e vetme, ai menjëherë u huazua te Vitesse, Everton, Bournemouth, Malaga, dhe Newcastle.
“Nuk pendohem që shkova te Chelsea, është privilegj të jesh lojtar i tyre”, tha Atsu në një intervistë për The Guardian.
Newcastle që u bë klubi kryesor në karrierën e Atsu. Ai erdhi në skuadrën e Rafael Benitez në verën e vitit 2016 (në një tjetër huazim), e ndihmoi atë të kthehej në Premier League, pas së cilës nënshkroi një kontratë të plotë katërvjeçare. Chelsea e liroi ganezin për 7.5 milionë euro.
Në verilindje të Anglisë, Atsu i pëlqente pothuajse gjithçka. Përveç,Detit të Veriut, i cili ishte shumë i ndryshëm në temperaturë nga bregu afrikan i fëmijërisë së tij.
“Të notosh këtu është e pamundur për mua”, pranoi Christian. Unë dhe familja ime e duam këtë vend, por edhe kur shkoj në plazh këtu gjatë verës, nuk guxoj të shkoj në det”.
Atsu u largua nga Newcastle vetëm në vitin 2021 pasi kishte luajtur 121 ndeshje. Ai foli jashtëzakonisht ngrohtë për trajnerin Rafael Benitez:
“Rafa është si një baba për mua. Taktikisht, ai është shumë i zgjuar, por është i mirë edhe nga ana njerëzore, gjë që është e rëndësishme. Nëse keni ndonjë problem, mund të shkoni dhe të flisni me të për çdo gjë. Ai të mëson se si të jesh profesionist brenda dhe jashtë fushës”.
Atsu ishte lojtari më i mirë në Kupën e Afrikës 2015. Ai kurrë nuk e harroi vendlindjen e tij Ganën, ai ndërtoi një shkollë, shpoi puse uji dhe ndihmoi ata që kishin nevojë në çdo mënyrë të mundshme.
Një pjesë tjetër e rëndësishme e karrierës së Atsu janë ndeshjet për Ganën. Ai u gëzua pa masë kur në vitin 2012 erdhi thirrja e parë nga kombëtarja. Ëndrra u realizua, Christian luajti në Kupën e Botës 2014 dhe disa Kupa Afrikane. Më i suksesshmi ishte CAN 2015, kur ai mundi Guinean në çerekfinale (3:0), arriti në finale (humbi atje nga Bregu i Fildishtë me penallti 8:9) dhe mori çmimin e lojtarit më të mirë të turneut, shkruan abcnews.al.
“Guinea Ekuatoriale 2015 është një nga periudhat e mia më të mira në futboll. Falë këtij turneu, shumë njerëz në Afrikë më njohin tani”, kujtoi Christian për suksesin e argjendtë katër vjet më vonë.
Sidoqoftë, Atsu fitoi famë në kontinent jo vetëm si futbollist. Ai ishte një ambasador i rëndësishëm për Arms Around the Child, një organizatë bamirëse me bazë në Gana, Afrikën e Jugut dhe Indi. Ai ofroi strehim, mbrojtje, edukim dhe mbështetje për fëmijët jetimë, të abuzuar, të prekur nga HIV/AIDS dhe të trafikuar, shkruan abcnews.al.
Në rrjetet sociale, për Atsu nuk është vetëm futboll. Këtu ai raporton se në çfarë faze është ndërtimi i shkollës së tij, këtu gëzohet që kanë mbaruar shpimin e një pusi me ujë, por pyet nëse Gana është një vend demokratik?
Ai gjithashtu shpenzoi shumë kohë dhe para për lirimin e shkelësve të vegjël nga një burg ganez, duke paguar gjoba për ta. Për shembull, po flasim për një gjyshe 62-vjeçare që vodhi 1 kile misër për të ushqyer familjen e saj.
Sigurisht, Chris nuk harroi të ndihmonte futbollistët e rinj. Për shembull, ai solli në shtëpi një tufë “takash futbolli” të të gjitha ngjyrave dhe madhësive.
Një indiferencë e tillë ndaj problemeve të të tjerëve shtrihet nga një fëmijëri e vështirë, kur ai vetë ishte në nevojë: “Kur isha i ri, shumë njerëz më ndihmonin me këpucë, më jepnin para. Shpesh nuk kisha para për rrugën, kështu që shkoja në stërvitje në këmbë në një vend tjetër. Unë jetoja në një shtëpi të papërfunduar në Legon (një periferi të Akra), dhe tani sa herë shkojmë atje, u them miqve të mi: “Shikoni, këtu ishim dikur”.
Përveç kësaj, Atsu është një i krishterë i devotshëm. Ai u njoh me fenë nga nëna e tij, të cilën e humbi pas babait të tij në vitin 2020.
“Besimi im është gjëja kryesore në jetën time. E di që jam një nga ata me fat që Zoti ka bekuar”, tha Atsu katër vjet më parë në një intervistë për The Guardian.
Jam shumë me fat, kam nderin të jem në një pozicion të tillë. Nuk kisha asgjë dhe tani kam shumë, kështu që më duhet të kthej diçka.
Ne po ndërtojmë një shkollë në Ganë për 300 fëmijë. Unë dua që të gjithë të kenë një shans për të marrë një arsim. Po, mbijetova, por nuk e harroj të kaluarën.
Futbolli më ka ndryshuar plotësisht jetën. Ndonjëherë gjithçka që më ndodhi më duket si një mrekulli, por më lejoi të ndihmoja komunitetin dhe familjen”.
Pak para tërmetit, Atsu planifikoi të largohej nga Turqia. Gjithçka ndryshoi një gol pak orë para tragjedisë
Pas një karriere evropiane 10-vjeçare, Atsu udhëtoi për një kohë të shkurtër në Arabinë Saudite dhe në shtator 2022 në Turqi. Në Hatayspor, ai nuk bëri mirë, deri në shkurt ai kishte luajtur pak më shumë se 30 minuta në kampionat.
Christian po mendonte gjithnjë e më shumë largimin, madje e kishte diskutuar edhe me trajnerin Volkan Demirel. Por vendimi u ndryshua nga ndeshja pak orë para tragjedisë.
Më 5 shkurt, Hatayspor priti Kasimpasa, një konkurrent i drejtpërdrejtë në luftën për mbijetesë. Atsu hyri në fushë në minutën e 82-të, ndërsa në të 97-ën shënoi golin e fitores me një goditje dënimi. Ishte goli më i rëndësishëm, pas fishkëllimës së fundit, lojtarët tundën Atsu në krahë dhe trajneri Demirel në konferencën për shtyp pas ndeshjes ia kushtoi fitoren ganezit.
“Për mua, ngjarja kryesore nuk është as fitorja jonë, por fakti që Christian shënoi”, tha Demirel pas ndeshjes. Pasi e futa në skuadër, e pashë se si përpiqet. Ai luajti në Kupë, dhe më pas u dëmtua përsëri. Ne biseduam me të gjatë javës. Ai më tha: “Trajner, unë dua të luaj. Dhe nëse nuk më shihni në formacion, jam gati të largohem”. Unë i thashë: “Zgjedhja është e jotja, Kristian, por ne do të jemi të lumtur nëse qëndroni”. Dhe sot ai shënoi. Dua t’ia dedikoj këtë fitore atij”, tha trajneri i Hatayspor Volkan Demirel, një legjendë e kombëtares turke dhe ish-portier i Fenerbache.
E tmerrshme, por ishte ky gol që mund të ishte fatal për Atsu. Drejtori i Hatayspor Fatih Ilek tha se ai duhej të fluturonte atë mbrëmje, por ndryshoi mendje pas një festë emocionale me ekipin dhe fjalëve të trajnerit.
“Ai do të vizitonte familjen e tij jashtë vendit, por pas një ndeshje të mirë dhe një goli, ai ndryshoi planet e tij. Tërmeti e goditi atë në ditën e tij më të lumtur. Ai duhej të nisej në orën 23:00, por anuloi biletën dhe në orën 4:00 të mëngjesit ra një tërmet. Tragjedi e tmerrshme”.