Shumë njerëz e përdorin si ushqim dhe ilaç
Përdorej në Egjiptin e lashtë, kultivohet prej shekujsh në Kinë dhe Indi, francezët bëjnë prej tij gjellë dhe supa të ndryshme tradicionale, kurse ne e shkelim, e ndukim dhe e hedhim duke menduar se është barojë.
Bordullaku (Portulaca oleracea) është një “barojë” njëvjeçare, por shumë këmbëngulëse, e cila, pasi të zërë vend në kopshtin ose oborrin tonë, vështirë se mund të hiqet.
Më shpesh shfaqet nën domate, kështu që së pari kërkojeni atje.
Kjo bimë që shpesh konsiderohet si barojë është në të vërtetë ushqim falas dhe një ilaç natyror i mrekullueshëm. Prandaj nuk është keq të dilni jashtë dhe të shihni se çfarë fshihet në oborr apo afër shtëpisë, transmeton Telegrafi.
Ju do ta njihni bordullakun nga gjethet e tij, me lëng dhe lulet e verdha. Reputacioni i tij si një barërat e këqija rrjedh nga fakti se rritet në kushte të ndryshme, nga kompostoja pjellore e kopshtit deri te toka dhe shkëmbinjtë.
Rezistenca e kësaj bime reflektohet në faktin se farat e saj mund të mbijetojnë në tokë deri në 40 vjet. Bordullaku e ka origjinën nga Persia dhe India, por sot rritet në të gjithë botën. Më e rëndësishmja, ka prova që mund të përdoret për të trajtuar probleme të ndryshme shëndetësore.
Shkencëtarët kanë zbuluar se bordullaku përmban më shumë antioksidantë se spinaqi dhe se përqendrimi i acideve yndyrore omega 3 është më i lartë se sasia që gjendet në disa vajra peshku. Fakti që është i përshtatshëm për vegjetarianët dhe veganët gjithashtu funksionon në favor të kësaj bime.
1. Ka gjashtë herë më shumë vitaminë E se spinaqi.
2. Shtatë herë më shumë beta-karoten se karotat.
3. 25 mg vitaminë C (20% e marrjes së rekomanduar ditore), magnez, kalcium, hekur, vitaminë B2, kalium, fosfor dhe mangan.
Antioksidantët përmirësojnë shëndetin e përgjithshëm dhe forcojnë imunitetin. Ata konsiderohen si ndihmësit kryesorë në sëmundjet e zemrës, aterosklerozën, kancerin, humbjen e kujtesës dhe humbjen e shikimit për shkak të pleqërisë.
Acidet yndyrore omega 3 zvogëlojnë rrezikun e artritit reumatoid, sëmundjes së Alzheimerit dhe demencës, astmës, sëmundjeve të zemrës dhe depresionit.
Bordullaku është i pasur me vitaminë A, e cila parandalon disa lloje të kancerit dhe përmirëson shikimin. Vetëm 100 g siguron 44% të marrjes së rekomanduar ditore të vitaminës A. Është gjithashtu i pasur me vitaminë C dhe vitamina B, duke përfshirë riboflavin, piridoksinë dhe niacinë, karotenoidë dhe minerale, gjurmë hekuri, magnezi dhe kalciumi.
Vepron në ngritjen e imunitetit, përmirëson punën dhe forcimin e zemrës dhe enëve të gjakut dhe ka një efekt shumë të lehtë kundër nervozizmit dhe stresit, përmirëson tretjen, shëndetin dhe elasticitetin e lëkurës. Ka një efekt antibakterial dhe antifungal, dhe gjithashtu mund të ndihmojë me depresionin. Gjethet e thara kanë 16% të substancave aktive antidepresive. Për këtë qëllim, zihet si çaj.
Si një bimë e freskët, bordullaku është njëkohësisht diuretik dhe laksativ i butë, ndaj është bima perfekte për humbje peshe.
Kjo bimë është shumë e dobishme për problemet e urinës apo të tretjes. Ka efekte antifungale dhe antimikrobike. Është gjithashtu e dobishme për sëmundjet e lëkurës – ka një efekt pozitiv në aknet, psoriazën, etj.
Mos harroni se bordullaku fillon të humbasë shpejt vlerën e tij ushqyese menjëherë pas vjeljes, prandaj përpiquni ta përdorni sa më shpejt të jetë e mundur. Nëse dëshironi ta rritni vetë, veproni si më poshtë:
Merrni një enë bosh, dhé, fara organike nga bordullaku. Mbillni farat dhe mbajeni dhéun me lagështi (kini kujdes të mos e ujitni shumë) dhe ndjeni gëzimin ndërsa bima juaj rritet.
Bordullaku ka një shije pak të kripur, pak neutrale, të rrëshqitshme që e pëlqejnë shumë njerëz, veçanërisht nëse hahet si sallatë. Megjithatë, ashtu si çdo perime me gjethe jeshile, mund të përdoret për të përgatitur supë, zierje, rizoto, vezë të fërguara, mund ta piqni në furrë dhe të ngjashme.
E kaurdisim me hudhra dhe qepë dhe domate ose përgatisim një sallatë të shëndetshme me pak vaj ulliri dhe lëng limoni. Gjithashtu, është një përbërës i përsosur dhe i shëndetshëm për përgatitjen e supave dhe çulleve tuaja të preferuara.